शिक्षण हे शिक्षण मंत्रालयाचे सार आहे, जे देशाच्या सामाजिक-आर्थिक बाबीसंबंधित समतोल राखण्यात महत्त्वपूर्ण आणि उपचारात्मक भूमिका बजावते. भारताचे नागरिक हे सर्वात मौल्यवान स्रोत आहेत, त्यामुळे आपल्या अब्जाधीश जनतेच्या राष्ट्राला जीवनाचा उत्तम दर्जा प्राप्त करण्यासाठी मूलभूत शिक्षणाच्या रूपात पोषण आणि काळजी आवश्यक आहे. हे आपल्या नागरिकांच्या सर्वांगीण विकासाची हमी देते, जे शिक्षणाचा पाया मजबूत करून साध्य केले जाऊ शकते. या मोहिमेच्या अनुषंगाने, भारत सरकार (व्यवसाय वाटप) नियम, 1961 च्या 174 व्या दुरुस्तीद्वारे 26 सप्टेंबर 1985 रोजी शिक्षण मंत्रालयाची स्थापना करण्यात आली. सध्या, शिक्षण मंत्रालय दोन विभाग माध्यमाद्वारे कार्य करते:

शालेय शिक्षण आणि साक्षरता विभाग
उच्च शिक्षण विभाग

शालेय शिक्षण आणि साक्षरता विभाग देशातील शालेय शिक्षण आणि साक्षरतेच्या विकासासाठी जबाबदार असून, अमेरिका आणि चीननंतर जगातील सर्वात मोठ्या उच्च शिक्षण प्रणालींची काळजी उच्च शिक्षण विभाग घेतो.

SE आणि L विभागाचे लक्ष शिक्षणाच्या सार्वत्रिकीकरणावर आणि आमच्या युवा ब्रिगेडमधून चांगले नागरिक बनविण्यावर आहे. यासाठी विविध नवीन योजना आणि उपक्रम नियमितपणे राबवले जातात आणि अलीकडे त्या योजना आणि उपक्रमांनीही शाळांमध्ये वाढत्या नावनोंदणीच्या स्वरूपात लाभांश देण्यास सुरुवात केली आहे.

दुसरीकडे, HE विभाग उच्च शिक्षण आणि संशोधनाच्या जागतिक दर्जाच्या संधी देशात आणण्यात गुंतलेला आहे जेणेकरून आंतरराष्ट्रीय व्यासपीठाचा सामना करताना भारतीय विद्यार्थ्यांना कमतरता जाणवू नये. यासाठी सरकारने संयुक्त उपक्रम सुरू केले असून भारतीय विद्यार्थ्याला जागतिक मतांचा फायदा व्हावा यासाठी MoU वर स्वाक्षऱ्या केल्या आहेत.

उद्देश

मंत्रालयाची मुख्य उद्दिष्टे पुढीलप्रमाणे असतीलः

राष्ट्रीय शिक्षण धोरण तयार करणे आणि त्याची अंमलबजावणी अक्षरशः पूर्ण होईल याची खात्री करणे
नियोजित विकास, ज्यामध्ये प्रवेशाचा विस्तार करणे आणि संपूर्ण देशभरातील शैक्षणिक संस्थांची गुणवत्ता सुधारणे, ज्या प्रदेशांमध्ये लोकांना शिक्षणासाठी सहज प्रवेश मिळत नाही अशा प्रदेशांसह.
गरीब, महिला आणि अल्पसंख्याक अशा वंचित गटांकडे विशेष लक्ष देणे
समाजातील वंचित घटकातील पात्र विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती, कर्ज अनुदान या स्वरूपात आर्थिक मदत करावी.
देशातील शैक्षणिक संधी वाढविण्यासाठी UNESCO आणि परदेशी सरकारे तसेच विद्यापीठांसोबत जवळून काम करणे यासह शैक्षणिक क्षेत्रात आंतरराष्ट्रीय सहकार्याला प्रोत्साहन देणे.

हा मायगव्ह गट शिक्षण मंत्रालयाच्या विविध नागरिक सहभाग उपक्रमांसाठी समर्पित आहे.